Poddasze to wyjątkowa przestrzeń w każdym domu. Pełne skosów i architektonicznych detali, ma ogromny potencjał, by stać się przytulną sypialnią, funkcjonalnym biurem czy wymarzonym pokojem zabaw. Kluczem do sukcesu jest jednak odpowiednie doświetlenie wnętrza. Wybór odpowiedniego rozmiaru okien dachowych ma ogromne znaczenie nie tylko dla estetyki, ale przede wszystkim dla komfortu i funkcjonalności całego pomieszczenia. Jak więc dobrać optymalny wymiar i na co zwrócić uwagę, planując montaż okien w swoim własnym domu?
Ile światła potrzebuje Twoje poddasze? Zacznij od powierzchni
Podstawową zasadą, którą kierują się architekci, jest stosunek powierzchni przeszklenia do powierzchni pomieszczenia. Przyjmuje się, że powierzchnia szyb powinna stanowić co najmniej 10% powierzchni podłogi (współczynnik 1:10). Oznacza to, że na każde 10 m² pokoju na poddaszu powinien przypadać co najmniej 1 m² przeszklenia.
W praktyce jednak wartości te mogą się różnić w zależności od przeznaczenia wnętrza.
- Salon, domowe biuro czy pokój dziecka to miejsca, gdzie potrzebujemy dużo naturalnego światła. Warto tu rozważyć współczynnik 1:8, a nawet zastosowanie większej ilości mniejszych okien zamiast jednego dużego. Takie rozwiązanie zapewni równomierne oświetlenie całej przestrzeni.
- W pomieszczeniach pomocniczych, takich jak garderobie czy łazience, w zupełności wystarczy podstawowy przelicznik 1:10.
Konstrukcja dachu – najważniejsze ograniczenia i wskazówki
Zanim wybierzesz idealne wymiary okien połaciowych, musisz wziąć pod uwagę dwa kluczowe czynniki konstrukcyjne dachu: rozstaw krokwi oraz jego nachylenie.
Rozstaw krokwi a szerokość okna
To absolutnie najważniejszy parametr, który wpływa na wymiary okien dachowych. Rozstaw krokwi, czyli odległość między osiami drewnianych belek konstrukcyjnych dachu, determinuje maksymalną szerokość okna, jakie można bezproblemowo zamontować. Najczęściej spotykany rozstaw to 80-100 cm. Czołowi producenci, jak dachowe Fakro czy Velux, doskonale o tym wiedzą, dlatego ich rozmiary okien są dopasowane do tych standardów.
Najpopularniejsze szerokości to 55, 66, 78, 94 i 114 cm. Wybierając okna, których szerokość jest o 2-5 cm mniejsza niż odległość między krokwiami, zapewniasz, że montaż okna dachowego będzie prosty i nie będzie wymagał ingerencji w konstrukcję dachu. Taka ingerencja jest nie tylko kosztowna, ale także osłabia więźbę dachową i wymaga specjalistycznych umiejętności.
Nachylenie dachu a długość okna
Kąt nachylenia dachu ma bezpośredni wpływ na to, jakiej długości okno powinno być zamontowane, aby zapewnić dobry widok i optymalne doświetlenie. Zasada jest prosta:
- Dachy o małym kącie nachylenia (bardziej płaskie) wymagają dłuższych okien. Dłuższe przeszklenia pozwalają na lepsze doświetlenie głębszych partii pomieszczenia i zapewniają widok na zewnątrz.
- Dachy o dużym kącie nachylenia (bardziej strome) pozwalają na montaż krótszych okien, które i tak zapewnią doskonały dostęp światła i komfort użytkowania.
Ergonomia i funkcjonalność – okno musi pasować do Ciebie
Wymiary to jedno, ale równie istotna jest wysokość, na jakiej okno zostanie zamontowane. Aby obsługa była komfortowa, a widok nieograniczony, warto trzymać się kilku zasad:
- Dolna krawędź okna powinna znajdować się na wysokości ok. 90-120 cm od podłogi. Umożliwia to swobodne wyglądanie przez okno zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej.
- Górna krawędź okna (klamka) powinna być na wysokości 185-200 cm. To zapewnia łatwy dostęp do otwierania i zamykania, a także do obsługi klapą wentylacyjną.
Wysokość montażu wpływa także na wybór sposobu otwierania. Jeśli okno musi być zamontowane wyżej, lepszym rozwiązaniem będzie model z klamką na dole. Przy standardowej wysokości montażu doskonale sprawdzi się klamka u góry.
Standardowe wymiary okien dachowych – co znajdziesz na rynku?
Chociaż istnieje możliwy montaż okien na zamówienie, zdecydowanie najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wybór spośród oferty standardowej. Najczęściej wybierane standardowe wymiary okien dachowych to 78×118 cm oraz 78×140 cm. Są one uniwersalne i pasują do większości projektów.
Wybór standardowego wariantu to nie tylko niższa cena okien dachowych, ale także szersza dostępność i bogatsza oferta, jeśli chodzi o akcesoria takie jak rolety czy markizy, które są niezbędne w miesiącach letnich do ochrony przed upałem.
Wymiana okna? Sprawdź tabliczkę znamionową!
Jeśli planujesz wymianę starego okna na nowe, nie musisz mierzyć otworu samodzielnie. Najprostszym sposobem, by poznać rozmiar i model, jest odnalezienie tabliczki znamionowej. To mała metalowa blaszka, którą każdy producent umieszcza na skrzydle lub ramie okna, najczęściej w prawym lub lewym górnym rogu. Jest widoczna po otwarciu okna i zawiera wszystkie potrzebne informacje, aby idealnie dobrać nowy model.
Rozmiary okien dachowych – podsumowanie
Wybór okien połaciowych to decyzja na lata, która ma fundamentalny wpływ na jakość życia na poddaszu. Dlatego na każdym etapie budowy lub remontu warto poświęcić czas, aby upewnić się, że wybrane rozmiary okien dachowych odpowiadają zarówno specyfice pomieszczenia, jak i Twoim indywidualnym preferencjom.
